Sığır Cinsleri Neler? 7 Popüler Sığır Irkı

Sığır cinsleri arasında hem bedensel özellikleri hem de yetiştikleri bölgenin iklimine ya da coğrafi koşullarına ilişkin hususlar bakımından birbirinden ayrılmaktadır. Sığırların mideleri dört gözlü halde bulunurken otların öğütülmesi için asıl gücün alt çenelerinde yer aldığı fark ediliyor. Üst çeneklerinde bulunan dişlerin ise kesici olmadığı yapılan incelemelerde anlaşılıyor. Sığır cinslerine ilişkin hem et üretimi konusunda hem de damızlık olma hususunda sıklıkla yararlanılıyor.

Et üretiminde ülkemizin de büyükbaş hayvancılık alanında dünyanın önemli merkezlerinden biri olduğu biliniyor. Fakat son senelerde halkın bu alana olan ilgisinin azalması ve daha şehir merkezlerinde yaşamayı tercih etmesi nedeni ile hayvancılığın darboğaza girmeye başladığı da anlaşılıyor. Hangi ırkın özellikleri neler sorusunun yanıtını arıyor. Temelde bilinmesi gereken sığır cinsleri şu şekilde sıralanmaktadır;

• Zavot Sığırı
• Angus Sığırı
• Ankole Sığırı
• Jersey Sığırı
• Galloway Sığırı
• Nelore Sığırı
• Romagnola Sığırı
• Sussex Sığırı

Zavot Sığırı

Zavot Sığırı

Zavot sığırı fiyatları kategorisinde son senelerde neslin devamlılığının riske girmesi ile beraber büyük bir artışın söz konusu olduğunu belirtmek gerekiyor. Kars yöresinin en bilinen ve hatta bura ile özdeşleşmiş olan sığır ırkları arasında yerini almaktadır. Irkın köken bakımından Kafkasya temelli olduğu düşünülmektedir. Zavot sığırı et verimi hakkında incelemeler yapıldığı zaman yetiştirilme şartlarında iyileştirmeler yapıldığı zaman hayvanlardan elde edilecek olan verimin de büyük ölçüde arttığı anlaşılıyor.

Bu ırkın endüstriyel bir et üretimi için uygunluğu kontrol edilmektedir. Fakat endüstriyel üretim sırasında hayvanların çok sınırlı biri alanda sadece verilen yem ile büyümesi söz konusu olduğu için lezzet bakımından her bakımdan geleneksel hayvancılığın daha ön planda olduğu düşünülüyor.

• Bu ırkın hem dişilerinde hem de erkeklerinde boynuz yer almaktadır. Boynuzlar bu nedenle cinsiyetin tayin edilmesi için bir kıstas olarak kullanılamaz.
• Beyaz ya da çok açık sarı renktedir. Karasal iklimin en zorlu koşullarında dahi varlık gösterebilecek dayanıklılığa sahiptir. Bu ırkın kemik yapısı oldukça dayanıklıdır. Sırt kısımlarında ise herhangi bir eğim mevcut değildir.
• Görünüm bakımından zorlu arazilere ayak uydurmasının çok kolay olacağı bir kere daha anlaşılıyor. Vücut iriliği bakımından ortalama bir segmentte olduğunun ayrıca belirtilmesi gerekiyor.
• Bu ırkın erkeklerde 24 ay olarak belirlenmiştir. Bu sürenin 30 aya kadar da uzayabildiği biliniyor. Dişilerde ise bu yaşın 17 aydan itibaren başladığı anlaşılıyor.

Zavot sığırı ne kadar süt verir; süt ırkları arasında verimliliği yüksek olan sığırlardandır. Et verimliliği ile süt verimliliği kıyaslandığında süt için yetiştirildiği bir kere daha anlaşılıyor. Bu ırkın yılın 300 günü laktasyon yapabildiği tam da bu nedenle süt verimliliğinin çok yüksek olduğu anlaşılıyor. Fakat yine de Avrupa’da yaygın olarak bulunan ırklar ile kıyaslandığı zaman verdiği süt seviyesinin bu ırkların gerisinde kaldığı da açık.

Zavot sığırı fiyatları vermiş olduğu süt miktarına, sağlık durumuna satışa çıkarılmış olduğu yaşa göre farklılık arz edebiliyor. Zavot sığırı nerede yetişir; bu ırk Kars’ta yetişebiliyor. Zavot sığırı özellikleri bölgenin en zorlu koşullarına uyum sağlamasını kolaylaştıracak şekilde geliştirilmiştir. Zavot sığırı hakkında ehlileştirme çalışmaları da devam ediyor. Bu ehlileştirme çalışmaları sonrasında senelik olarak vermiş olduğu süt miktarını ve laktasyon yapabildiği gün sayısını artırmak hedeflenmektedir. Avrupa’da bulunan ırkların büyük bir bölümünün yapılan bu ehlileştirme çalışmalarının sonrasında günümüzdeki verimli halini aldığı anlaşılıyor.

Angus Sığırı

Angus Sığırı

Angus sığırı fiyatları şuanda ülkemizde artış göstermektedir. İthal ettiğimiz sığırların büyük bir kısmının Angus olduğu da Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayınlanan verilerde net şekilde anlaşılmaktadır. Angus sığırı hakkında bilinmesi gerekenler;

• Bu ırkın en temel özelliklerinin başında eti için yetiştirilen hayvanlar arasında en yüksek verimliliği ve karı sahibine sağlayan cinslerden biri olmasıdır.
• Irkın ana vatanı İskoçya’dır. Uzun senelerdir yapılan ehlileştirme ve gen melezlemeleri sonrasında şuanda bulunmuş olduğu verimli hali aldığı biliniyor.
• Angusların bir siyah bir de kızıl kahve tonlardaki versiyonlarının yaygın şekilde yetiştirildiği biliniyor. Avrupa’da kaliteli et tüketmek isteyen kesimlerin de Angus’tan yana şanslarını kullandıkları da anlaşılıyor.
• Amerika’da da Angus ırkının et sektörünü domine eder durumda olduğu anlaşılıyor. Bunun asıl nedeni ise kesinlikle Angus’un etinde yağ seviyesinin daha düşük olmasıdır. Tabi ki ülkelerin damak tatlarına göre bunun bir tercih sebebi olup olmayacağı da dikkatle incelenmelidir.
• Hayvanın boynuzu mevcut değildir. Boynuzsuz olan ırkların hayvan yetiştiriciliğinde daha gözde konumda olduğu da anlaşılıyor. Bunun nedeni hayvanlar arasında boynuz yaralanmaları nedeni ile sorun yaşanmamasının engellenmesini istemektir.
• Angus diğer sığırlara göre daha erken bir süreçte ergen olmaktadır. Bu da damızlık olma durumunu hızlandırma yetiştiricinin mali durumunu destekler bir özellik göstermektedir.

Sığır cinsleri arasında et verimliliği en yüksek olan seçeneklerdendir. Uzmanların yaptığı kıyaslamalarda ülkemizde yer alan yerli inekler ile kıyaslandığı zaman ithal ineklerin içerisinde bulunan Angus’un et verme verimliliğinin çok daha yüksek seviyede olduğu bir kere daha fark ediliyor.

Angus fiyatları yerli üretimde birçok farklı şartları ve handikap ile karşılaşan üreticinin ortaya koyduğu fiyattan daha makul seviyededir. Bu nedenle iç pazarda çok daha büyük talep görür. Angus süt verimi et verimi kadar yüksek değildir. Etçi Angus sığır ırkı özellikleri arasında bu hayvanın hem sıcak havalara hem de soğuk havalara dayanıklı olması dikkat çekmektedir. Bir diğer açıdan düşünüldüğü zaman İskoçya anavatanı olan bu ırkın hem Amerika hem de Türkiye’de sorunsuz şekilde yetiştiriciliğinin sürdürülebiliyor olması özelliğin yaşantıya yansımasıdır. Angus Türkiye’ye ne zaman geldi; 2010 senesinden bu yana ülkemize Angus girişi olmaktadır.

Jersey Sığırı

Jersey Sığırı

Sığır fiyatları kategorisinde süt bazında bir inceleme yapıldığı zaman ülkemizde özellikle süt ürünlerinde en yüksek seviyeye sahip olan alternatifin Jersey sütü olduğu biliniyor. Jersey sütü yağlı yapısı ile yoğurt yapımına uygun olduğu için sıklıkla tercih edilmeye devam ediyor. Jersey sığırı fiyatları da gelen bu talepten etkilenerek artış göstermiştir. Jersey sığırı hakkında bilinmesi gerekenler;

• Bu ırkın ana vatanı İngiltere’dir. Üzerinde birçok ehlileştirme çalışmaları yapılmıştır. Şuanda süt alanında sergilemiş olduğu bu yüksek verimliliğin en temel kaynaklarının başında da tabi ki ehlileştirme çalışmalarının etkisi kendini göstermektedir.
• 1700lü yıllara kadar geçmişinin dayanabildiği biliniyor. Ehlileştirme ve standart hale getirme çalışmalarının ise daha ziyade 1800lerden bu yana başladığı ve sürdürüldüğü anlaşılıyor.

Sığır cinsleri arasında sütçü olan ırklar kategorisinde değerlendirilmekte, maalesef ki yerli olan ırklarımız ile kıyaslandığı zaman süt verme kapasitesi ile onları geri planda bırakmaktadır.

Jersey inek fiyatları 2024 senesinde gelen talebin artması ve bu talebin halkta da karşılık bulması ile beraber büyük oranda artış göstermiştir. Jersey inek hakkında yorumlar incelendiği zaman çabasız bir şekilde ineğin bol süt verdiği anlaşılıyor. Tabi ki yetiştiricilik alanında cinsin gerektirdiği temel ortam kıstaslarının sağlanması lazımdır.

Jersey sığırı fiyatı son senelerde Türkiye’de de yaygın bir yetiştirme alanı bulması ile dengelenmeye başlamıştır. Yaşam alanı bakımından Jersey ırkının Karadeniz bölgesi ile uyumlu olduğu saptanmıştır. Karadeniz bölgesinde tarım Bakanlığı tarafından yetiştirilmesi desteklenen ırklar arasında değerlendirmeye alınmıştır. Jersey inek günlük süt verimi bazı hayvan numunelerinde günde 18 litreye kadar çıkabilmektedir. Hatta bu konuda yapılan yarışmalarda başarı da kazandığı olmuştur. Sadece süt miktarı değil aynı zamanda sütünden üretilen yapın verimliliği de yüksek olduğu için tereyağında da harika bir kaynak oluşturuyor.